Deze notitie is hier te vinden.
In de periode september - april 2023 heb ik als ‘fellow’ van het Wetenschappelijk Instituut (WI) van het CDA gewerkt aan een project gericht op een fractievisie over verenigingen. Trekker in de Tweede Kamer was Inge van Dijk, tevens woordvoerder Financiën. Aan de zijde van het WI was de directeur Pieter-Jan Dijkman mijn opdrachtgever. Mijn belangrijkste rol was die van rapporteur vanuit de werkgroep die de visie moest formuleren. Die visie is nu gepubliceerd onder de titel ‘Vereniging Nederland. Een betrokken alternatief voor de B.V. Nederland’.
Het was een bijzondere ervaring om hier aan te werken. Terwijl de nasleep van de provinciale statenverkiezing zorgde voor een sfeer van diepe crisis in mijn partij, kan ik niet anders zeggen dat dit project heel voortvarend is verlopen, met steun van alle kanten en teamwork met nauwelijks een wanklank.
Toch is ook deze visie niet zonder crisis: de crisis van een samenleving waarin we steeds meer langs elkaar heen leven in plaats van elkaar op te zoeken. We hebben geprobeerd deze crisis zo scherp mogelijk te beschrijven en van een ander perspectief te voorzien en de SOM te maken: de goede volgorde is Samenleving-Overheid-Markt. Verenigingen in de breedste zin, zijn daarvoor nodig (en niet alleen sportverenigingen).
Tegelijk: analyses zijn mooi, actie is leuker. Wat we hiermee ook willen is op ten minste 17 trajecten tot nieuw initiatieven en wetten komen. Sommige onderdelen van deze agenda kunnen kort en krachtig zijn, andere zijn een zaak van lange adem. Als eerste Kamerlid is Inge van Dijk verantwoordelijk, maar alle anderen worden ook geacht onderdelen voor hun rekening te nemen. Datzelfde gaat via moties ook op lokaal niveau gebeuren. Omdat ik voor heel wat onderdelen steun in de Kamer verwacht, is die agenda kansrijk, zeker op de wat langere termijn.